روف گاردن

طراحی روف گاردن

طراحی روف گاردن ، تیم تخصصی آتلیه معماری پایدار آماده ارائه طرح اختصاصی و علمی در خصوص طراحی و انتخاب نوع گیاه برای بام سبز شما می باشد همچنین این مجموعه آمادگی طراحی نما و انجام مراحل تاییدیه نما که طراحی روف گاردن هم یکی از آیتم های مورد طراحی است لذا در صورت نیاز به مشاوره رایگان ما با ما تماس بگیرید.

یک بام سبز، بامی است که مقدار یا تمامی آن با پوشش گیاهی و خاک، یا با محیط کشت روینده، پوشانیده می‌شود. ولی در گستره مدرن ساخت بام سبز (روف گاردن)، این تعریف کمی گسترده تر و کاربردی‌تر است.

تعریف بام سبز

بام سبز بامی است که با پایه اصلی پوشش گیاهی طراحی و طوری ساخته شود که جریان زندگی تعریف شده ای داشته باشد و بتوان ساعاتی از روز یا شب را با حسی متفاوت و کارایی جدید روی آن گذراند.

بام سبز در فارسی با نام باغ بام نیز خوانده می‌شود. سایر اسامی مصطلح آن عبارتند از : Roof Garden، Green Roof و Rooftop Garden.

در هر حال نام باغ و Garden از این تعریف جداشدنی نیستند و این مهم حاکی از آن است که بامی که در زمره این نامها قرار داشته باشد می‌بایست حداقل نیمی از سطح آن با پوشش گیاهی فرش شده باشد.

جالب این است که نیاز اولیه ایجاد فضاهای سبز و کاربردی روی بام بر پایه دلایل اقتصادی بوده است. محدودیت و گرانی زمین در شهرهای متراکم و بخصوص در Downtown ها که عمدتاً مراکز اقتصادی شهرهای بزرگ می‌باشند در کنار نیاز به فضاهای جدید و بزرگ در این مکانها جزء دلایل اولیه استفاده از این فضاها برای کاربردهای موقتی و دائم بوده و هستند.

چرا که عمدتا بامها فضاهای رها شده‌ای می‌باشند که ضمن دارا بودن دید خوب و دوری نسبی از سر و صدای خیابانها و دسترسی های معین از داخل ساختمانها فضای خوب و ارزانی برای استفاده هستند.

در واقع می‌توان اینطور بیان کرد که بام هر ساختمان طبقه‌ ساخته شده ایست که سقف آن آسمان می‌باشد.

بام سبز

گياهان بام سبز

انتخاب گیاهان بام سبز نیاز به تخصص و تجربه خاص دارد که از آیتم های اصلی طراحی روف گاردن است. فاکتورهای زیادی در انتخاب نوع گیاهان موثر می‌باشند که از جمله به موارد زیر می‌توان اشاره کرد :

  • نوع و ضخامت خاک محل کاشت
  • میزان نور محل کاشت (گیاهان آفتاب پسند و سایه پسند)
  • اقلیم کاشت (مناطق هیرکانی، ارسبارانی، زاگرسی، ایران و تورانی، خلیج عمانی و …)
  • میزان نیاز گیاه به آب و زمان‌های آبیاری
  • نوع و جهت رشد ریشه‌های گیاه
  • نوع ریشه گیاه (دائمی، فصلی)
  • میزان خزان گیاه
  • نوع رشد گیاه (قدی/حجمی)
  • مقاومت گیاه در مقابل سرما یا گرمای شدید
  • عملکرد گیاهان مجاور در برابر یکدیگر
  • سیستم آبیاری و نوع آب مصرفی در بام (از نظر املاح و مواد شیمیایی)
  • کاربرد حجمی گیاه (از نظر سایه‌اندازی، بادگیری، جلوگیری از صدا، تولید اکسیژن، رایحه و …)
  • نوع برگ‌های گیاه (برگ پهن، برگ سوزنی و …)
  • عملکرد گیاه در تصفیه هوا
  • عملکرد گیاه در مقابل حشرات
  • ترکیب رنگی گیاهان در ۴ فصل مختلف و کنتراست آن با معماری بام
  • عملکرد گیاهان در جلوگیری از انعکاس نور
  • میزان نیاز به نگهداری گیاهان بام سبز
  • عملکرد گیاه در مقابل فرسایش خاک
  • انتخاب گیاه از لحاظ نوع کود لازم
طراحی روف گاردن

مزایای بام سبز

عوامل زیر از مزایای اصلی در طراحی روف گاردن می باشد:

  •  کاهش اتلاف انرژی از طریق سقف آخرین طبقه ساختمان
  •  عایق صوتی برای سقف واحدهای طبقه آخر ساختمان با کاهش و تعدیل شدت صداهایی که تا db18 وارد ساختمان می‌شود و به میزان db3 یا بیشتر خارج می‌شود
  •  محافظت کامل از لایه ایزولاسیون   بام به میزان ۲ تا ۳ برابر معمول در مقابل عوامل جوی با محافظت از آنان در برابر اشعات UV مضر و صدمات آب و هوایی
  •  جذب و دفع ذرات آلاینده هوا توسط خاک و تولید هوای سالم
  •  افزایش فضای مفید ساختمان بدون پرداخت عوارض بنا به شهرداری
  •  ایجاد امکانات تفریحی و ورزشی جدیدِ فضای باز در مشاعات ساختمان
  •  جذب دی اکسید کربن و تولید اکسیژن و رطوبت در فضای بام سبز
  •  کاهش ۵۰ تا ۹۰ درصدی نیاز به آبیاری فضای سبز با ذخیره آب
  •  بهبود مناظر اطراف ساختمان با فراهم کردن یک فضای سبز زیبا
  •  ایجاد منظر شهری سبز و کاهش آلودگی
  •  کاهش سیلاب
  •  بهبود مناظر اطراف ساختمان با فراهم كردن يك فضاي سبز زيبا.
  •  افزایش ارزش ملك
بام سبز

مزایای زیست محیطی انکار ناپذیر در طراحی روف گاردن

  • اصلاح کیفیت هوا و در نتیجه کاهش آلودگی‌های کربنی
  • کاهش متوسط دمای محیط‌های شهری در فصل گرما
  • کاهش اثرات جزایر گرمایی شهرها
  • جلوگیری از حرکت ذرات گرد و غبار در هوا و تصفیه هوا
  • کاهش مصرف انرژی و ذخیره بیشتر آن
  • تولید غذا
  • فیلتر کردن آلودگی‌های هوا و کربن دی اکسید که به کاهش بیماری‌های تنفسی مانند آسم کمک می‌کند
  • فیلتر کردن آلودگی‌ها و فلزهای سنگین از آب باران
  • ایجاد زیست‌گاه طبیعی
روف گاردن

لایه‌های مورد نیاز دز طراحی روف گاردن

  •  شیب بندی مخصوص روی بتن سقف
  •  ایزولاسیون اصلی ضد رطوبت بام
  •  ایزولاسیون مخصوص ضد ریشه
  •  لایه Geotextile جهت جلوگیری از عبور ریشه
  •  لایه Stabillodrain یا Floradrain جهت نگهداری آب، عبور هوا و منحرف کننده ریشه
  •  لایه Filter TG با تکنولوژی نانو جهت جلوگیری از خروج ذرات ریز خاک
  •  خاک مخصوص ترکیبی بام سبز (۷ مخلوطه با طرح اختلاط خاص)
  •  گل و گیاه مخصوص بام سبز
طراحی روف گاردن

انواع بام سبز

سیستم گسترده (extensive)

برای سیستم گسترده از واژه Green Roof یا بام سبز استفاده می‌شود. این سیستم به نام مقطع کم ارتفاع یا اجرا با ضخامت کم نیز شناخته می‌شود. این نوع بام فقط شامل یک یا دو نوع گیاه و محیط کاشت کم عمق می‌باشد. معمولاً این سیستم برای زمانیکه حداقل بار وزن مدنظر باشد به کار گرفته می‌شود. به طور اخص، فقط پرسنل نگهداری و تعمیر به این نوع بام دسترسی دارند. این نوع بام مثل چمنهای نروژی، بر روی بامهای مسطح و شیبدار احداث می‌شود. در این سیستم معمولاً گیاهان به عمق ۴۰ تا ۱۰۰ میلیمتر استفاده می‌شوند. حدود بار نهایی بام تقریباً بین ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم بر مترمربع در حالت اشباع می‌باشند. در مورد بام‌های شیبدار در اغلب مکان‌ها ۱۰ تا ۲۰ درصد شیب توصیه می‌شود. در شیب حداکثر ۳۰ درصد نیاز به استفاده از زه وار و ابزارهای ضد فرسایش وجود دارد.

سیستم متمرکز (intensive)

برای سیستم متمرکز از واژه طراحی روف گاردن یا باغ بام استفاده می‌شود. این سیستم به نام مقطع عمیق یا باغ بام نیز شناخته می‌شود. این نوع بام سبز شامل انواع مختلفی از گیاهان می‌باشد و مشابه یک پارک طراحی می‌شود. برخی از بام‌های سبز دارای درختان بزرگ و آبنماهایی می‌باشند که این موضوع خود احتیاج به تقویت اساسی سازه دارد. این سیستم اغلب نیازهای سازه‌ای جدیدی را برای بام الزامی می‌کند، به ویژه برای بام‌هایی که دسترسی عمومی نیز داشته باشد. برای سیستم متمرکز واژه roof garden یا باغ بام استفاده می‌شود.

سیستم مدولار یا جعبه گیاه (planter box)

در این نوع از طراحی روف گاردن سیستم گیاه و محیط کاشت آن در جعبه‌های مخصوصی که تمام یا بیشتر بام سبز را می‌پوشاند، نگهداری می‌شود. در سیستم غیر مدولار محیط کاشت یک لایه پیوسته بر روی بام سبز می‌باشد. در سیستم مدولار این محیط ناپیوسته هست.

سیستم ترکیبی (synthesic)

این نوع طراحی روف گاردن ترکیبی از دو سیستم گسترده و متمرکز است و دارای فواید دو بام ذکر شده است، اما دارای ظرفیت بار بیشتری است. در عین حال سبز شدن در داخل پانل‌های گسترده سبک وزنی صورت می‌گیرد.

طراحی روف گاردن

تفاوتهای سیستم طراحی روف گاردن مدرن با روش‌های متداول

  •  استفاده از ۴ لایه ضد ریشه در سیستم موجب می‌شود هرگز ریشه گیاهان با رشدبه لایه ایزولاسیون نرسند؛ لذا مانع از سوراخ شدن ایزولاسیون و نفوذ رطوبت به زیر سقف می‌شوند.در حالی که انواع بتن‌ها در مقابل ریشه طی مدت زمان ناتوان خواهند بود.
  •  لایه Filter TG مانع از عبور ذرات خاک به سوی فاضلاب شده و ضمناً همین لایه، با ایجاد خاصیت اُسمزی، در زمان های خشکِ خاک، آب نگهداری شده در لایه Stabilo Drain را به خاک منتقل کرده و همزمان ذرات ریز خاک را به داخل خاک برمی‌گرداند.شاید این بخش را بتوان یکی از مهمترین تفاوتها دانست چون با وجود این لایه رشد گیاهان بصورت چشم گیری افزایش پیدا کرده و گیاهانی به مراتب شاداب‌تر در بام رشد خواهند کرد.
  •  عدم شستشوی ذرات ریز خاک از یکطرف، خاک فوق اشباع مغذی مخصوص استفاده شده در سیستم از سوی دیگر و هدایت ریشه‌ها در جهت افقی توسط لایه‌ها از طرفی، باعث رشد هر چه بیشتر گیاهان می‌شوند.در نتیجه در تمامی سال بامی سبز در اختیار مصرف کننده قرار می‌گیرد که رشد گیاهان آن نیز بسیار سریع است.
  •  خاک فوق مغذی مخصوص استفاده شده، در کنار استراکچر گسترده پلی اتیلن و Rootball جهت ریشه درختان این اجازه را خواهد داد تا در خاکهایی با عمق ۳۰ سانتیمتر درختانی با ارتفاع بیش از ۴ متر کاشته شوند.این درختان با بسته شدن Rootball به استراکچر، از گزند باد و طوفان‌ها در امان خواهند بود. وجود چنین درختانی بخصوص در اطراف بام، مسئله دید همسایگان را مرتفع می‌سازد.
  •  برنامه ریزی آبیاری در سیستم‌های سنتی عملا غیر ممکن می‌باشد و زمان‌بندی آن، باید به دفعات در طول فصل عوض شود. وجود لایه Stabilo Drain باعث می‌شود تا علاوه بر تنظیم میزان آب لازم و دفع آب اضافی، مقدار زیادی نیز آب داخل حفره‌های شانه تخم‌مرغی شکل ذخیره شده و در زمان کمبود آب جبران بی آبی، از آب ذخیره شده انجام شود. ضمنا عبور هوا از زیر این لایه موجب می‌شود تا گندیدگی و بوی بد ریشه اتفاق نیفتد که در روشهای متداول، جزء معضلات همیشگی است.

در پایان شایان ذکر است که  ،آتلیه طراحی گروه معماری پایدار آماده همراهی شما بصورت تخصصی برای تحلیل فضا طراحی روف گاردن مورد نظر شما عزیزان می باشد لذا در صورت نیاز از مشاوره رایگان ما در این خصوص بهره مند گردید.